0-14 Yaş Ağız ve Diş Sağlığı
Sağlıklı ve dengeli beslenme diş sağlığı açısından çok önemlidir.
Çocuklar ağız ve diş sağlığına ne kadar önem vermesi gerektiğinin bilincinde değildirler. Çocuk diş bakımı özellikle hassas bir konudur. Diş gelişimi anne karnında başlıyor ve ergenlik çağına kadar sürüyor. Bu nedenle var olan dişlerin korunması önem taşıyor. 0-14 yaş grubunda yer alan tüm bebek ve çocukların süt dişlerinin ve daimi dişlerinin sağlıklı gelişimi ve oluşabilecek hastalıkların tanı ve tedavisi düzenli kontrollerle mümkündür.
1 yaşında alt ve üst ön bölgedeki kesici dişler çıkar. İlk dişin sürmeye başlamasından itibaren dişler her beslenme sonrasında temizlenmelidir. Dişlerin temizlenmesinde en etkili yöntem, annenin temiz bir tülbenti işaret parmağına dolayarak veya parmak fırça yardımıyla bebeğinin dişlerini temizlemesidir.
3 yaşa gelindiğinde 20 adet olan tüm süt dişleri ağız içerisinde sürmesini tamamlar. Çeneler arası kapanış ilişkileri de bu yaşta tam olarak oturmuş olmaktadır. Bu nedenle emzik kullanımı veya parmak emme gibi kötü alışkanlıkların en geç bu dönemde bırakılmış olmalıdır.
Okula hazırlık dönemindeki 6-7 yaş çocukları, bu dönemde ilk olarak süt dişlerini kaybederler ve sürekli dişleri ağızda yerini almaya başlar. Bu dönemde ağız ve diş sağlığı açısından dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan bir diğeri de süt dişlerinin en arkasından sürmeye başlayan 6 yaş dişleri- 1. büyük azı dişleridir. Bu dişler ömür boyu ağız içerisinde kalacak olan ve çiğneyici yüzeyinde çok derin girinti ve çıkıntıları olan 6 yaş dişlerinin ilk çıkmaya başladıkları andan itibaren çürükten koruyucu uygulamalarla (fissür örtücü ve yüzeysel fluorid uygulamaları gibi) korunmalıdır.
Ağız ve diş sağlığı açısından en büyük değişimler 10 yaşına kadar tamamlanır. Sürekli kesici dişlerin tamamı ağız içerisindeki yerlerini almışlardır. Doğru diş kapanışları ve kalıcı dişlerin sağlıklı bir şekilde ağız içerisinde yerleşebilmesi için ağızda çürük diş bulunmaması ve çürükten koruyucu uygulamaların düzenli olarak 4 -6 ayda bir tekrarlanması gerekir. Çarpık dişlerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilebilmesi için ilk ortodontik muayenenin bu dönemde yapılmış olması gerekir. Doğru zamanda yapılan ortodontik muayene sayesinde bazen basit uygulamalarla uzun yıllar ortodontik (diş teli) tedavisi uygulamasına gerek kalmamaktadır.
13 yaşında tüm süt dişlerin yerini sürekli dişler alır. 12 yaş dişleri olan 2. büyük azı dişlerinin çıkmasıyla 28 adet sürekli diş, dizideki yerini hemen hemen almış olur. 20 yaş dişi olan 3. büyük azı dişleri çene kemiği içerisinde gelişimini sürdürmektedir.
0-14 yaş grubu diş tedavi süreci;
- Fluorid Uygulamaları
- Yer Tutucu Uygulamaları
- Fissür Örtücü Uygulamaları
- Beslenme Alışkanlığının Düzenlenmesi aşamalarından oluşur.
Süt dişlerinde kalıcı dişlere göre daha fazla organik madde bulunmaktadır. Bu nedenle kalıcı dişlere göre daha kolay ve daha hızlı çürüyen süt dişlerinin belirli periyotlarla kontrol edilmesi gerekmektedir.
0-14 yaş grubunun düzenli diş kontrolü sayesinde süt dişlerinin çıkmaya başladığı ilk dönemden kalıcı dişlerin sağlıklı bir gelişiminin olması sağlanmakatadır.
- Diş sürme bozukluklarının takibi ve önlenmesi
- Hem süt dişlerine hem de daimi dişlere çürükten koruyucu tedbirlerin uygulanması
- Süt dişi ve daimi diş çürüklerinin tedavisinde erken diş çekilmesi sonucunda ortaya çıkabilecek boşlukların ilerleyen dönemlerde diş dizisinde ortaya çıkabilecek bozuklukların aparey yardımı ile koruma altına alınması
Çocuk Diş Sağlığı kapsamında esas olarak dikkat edilmesi gereken çocukların her altı ayda bir diş hekimi kontrollerinin yapılmasıdır. Çocuk dişlerinde önemli olan problemlerin erken tespit ve tedavisidir. Erken tanı ve tedavinin çocukların fiziksel ve duygusal gelişimine olumlu katkısı vardır.
Çocuk diş sağlığında tedavi hasta, hastanın anne ve babası ile diş hekiminin arasındaki iletişim ile başlar. Tanı ve tedavi sürecine geçilmeden hemen önce aile hasta ve sorun ile ilgili olarak bilgilendirilir ve tedavi süreci başlatılır. Sonrasında gerekli tüm tedavi yöntemleri diş hekimleri tarafından hastaya uygulanır ve tedavi tamamlanır
ÇOCUKLARDA DİŞ AĞRISI
Özellikle çocuklarda diş ağrısının başlıca sebebi çürükler olurken ayrıca, diş eti hastalıkları ve diş minesinde yaşanan rahatsızlıklar da diş ağrısına sebep olabiliyor. Evde uygulayabileceğimiz ağrıyı azaltıcı önlemler kısa süreli ağrıyı azaltsa da mutlaka bir diş doktoruna muayene olmak gerekiyor.
Çocuklarda diş çürükleri genellikle soğuk sıcak hassasiyetlerinde, yiyecek kalıntıları diş arasına kaçtığında baş gösterir. Eğer bu gibi durumlar var ise özellikle tatlılardan ayrıca çok sıcak ve çok soğuk yiyeceklerden uzak durmak gerekir. Bu tip ağrılar eğer geçici ağrılar ise ağız hijyeniyle giderilebilir. Ancak ağrı devam ederse altında yatan etkenler tespit edilmesi için diş hekimlerine danışılmalıdır.
Çocuklarda süt dişlerinin kalıcı olmadığı düşüncesiyle bu dişlerdeki ağrılar dikkate alınmamakta, aileler tarafından da bir uzmana başvurmak hep ertelenmektedir. Ancak zamanla bu süt dişlerindeki rahatsızlık sebebiyle çocuklarda; ateş ve iltihaplanma, aşırı huzursuzluk hâli hatta daha ileri boyutta ne yazık ki kalp rahatsızlıklarına bile yol açmaktadır. Uzun süre müdahale edilmediği takdirde çürük bölgedeki bakterilerin diş köküne kadar ulaşmasıyla diş köklerinde apselenmeye sebep olmaktadır. Sorun bu aşamaya gelmeden mutlaka bir diş uzmanından yardım alınmalıdır.
Diş ağrısını önleyebilmenin yolu ağız ve diş temizliğimize dikkat etmekten geçer. Günde en az iki defa dişlerimiz fırçalanmalıdır. Çocuklar ne yazık ki doğru fırçalama yöntemlerini bilmedikleri için yeterli hijyeni sağlayamamaktadır. Bu sebeple günde iki kez fırçalama doğru yöntemle gerçekleştirilmediyse çürüme kaçınılmaz olur. Doğru yöntemler öğretilmeli, fırçalama aşamasında yardımcı olunmalıdır. Düzenli aralıklarla fırçanın ulaşamadığı yerler için diş ipi kullanılmalıdır. Tüm bunlar yapıldıktan sonra kontrol için düzenli aralıklarla çocuk diş hekimleri ziyaret edilmelidir.
ÇOCUKLARDA KANAL TEDAVİSİ
Çocuklarda kanal tedavisi oldukça hassas bir konudur. Süt dişleri bilinenin aksine sürekli dişler gibi köklü dişlerdir, ancak alttan gelen dişin süt dişlerinin köklerini eritmesiyle süt dişleri zamanları gelince kendiliğinden düşerler. Bu süreç içerisinde süt dişlerinin ağızda kalması bizim için çok önemlidir. Süt dişleri alttaki sürekli dişlerden bağımsız dişler olduğu için tedavisi de altındaki sürekli dişten bağımsız yapılabilmektedir. Tedavi edilmeyen süt dişi çürükleri, ağrı, kötü koku, çiğneme zorluğu, beslenme bozukluğu ve güzel olmayan görüntüye yol açar.
Bu dönemde tedavi edilmeyen çürük dişler çekilmek zorunda kalır ve ileride diş çarpıklığı, çene gelişiminde bozukluk, çekilmedikleri zaman da genel sağlık problemlerine (romatizmadan kalp rahatsızlıklarına kadar) sebep olabilecektir. Dişteki çürüğün çok ilerlediği, gece ağrısı sıcakta hassasiyet, yemek yerken yüksek hissedilmesi, şişlik gibi durumlarda süt dişlerde kanal tedavisi yapılması gerekebilir. Dişin erken kaybı meydana gelirse ilerde daha zorlu ve masraflı ortodontik tedaviyle düzeltilmek zorunda kalınabilir. Çocuklardaki kanal tedavisi çok daha kısa sürede yapılır ve sanılanın aksine basittir. Yetişkinlerdeki gibi uzun süreli ve zor değildir.
Bizimle iletişime geçebilirsiniz.