Çocukluk Çağında Reçetesiz Satılan İlaçlar

AİLELER ÇAĞINDA REÇETESİZ SATILAN İLAÇLARI HANGİ DURUMLARDA KULLANMAKTADIR?

Eczanelerde reçetesiz olarak satılan ilaçlar genel olarak ateş, öksürük ve soğuk algınlığı (sadece 6 yaş üstü çocuklarda), alerjiler, kurdeşen, bazı cilt döküntüleri, ishal, kabızlık ve bebeklerde bebek bezine bağlı pişikleri tedavi etmek için hastalar tarafından tercih edilmektedir. Bazı reçetesiz ilaçlar bir kısım döküntülerin tedavisinde bazen etkili olabilir ancak bu ilaçların çoğu yalnızca kısa bir süre için etkilidir ve yalnızca semptomatik tedavi sağlayabilir.

REÇETESİZ İLAÇLAR YAN ETKİLERE NEDEN OLUR MU?

Reçetesiz satılan ilaçlar yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler kullanılan ilaca bağlı olarak değişkenlik gösterir. Yetişkin insanlarla karşılaştırıldığında reçetesiz ilaçların çocuklarda yan etkilere sebep olma ihtimali yetişkinlere kıyasla daha fazladır.

AYNI ANDA 2 VEYA DAHA FAZLA REÇETESİZ İLAÇ VERİLEBİLİR Mİ?

Bu durum ilaçlara ve bu ilaçların “aktif bileşenine” yani “etken maddesine” bağlıdır. Bir ilaçtaki aktif bileşen/etken madde o ilacın semptomları tedavi eden kısmıdır ve her ilacın en az bir aktif bileşeni/etken maddesi vardır. İlaç bilgilerini ve içeriğini çok dikkatli bir şekilde okumak gereklidir çünkü farklı ilaçlar reçetesiz satılan bir ilaçla veya hekim tarafından reçete edilmiş bir ilaçla aynı aktif bileşene/etken maddeye sahip olabilir.

Örneğin, hekimin reçete ettiği ateş düşürücü ilaçlar ile kendi aldığınız reçetesiz satılan öksürük ve soğuk algınlığı ilaçlarının içerisinde aynı veya benzer etken madde olabilir. Çocuğunuza aynı etken maddeye sahip 2 ilaç vermemelisiniz, çünkü bu durum aşırı doza neden olabilir. Aynı etken maddenin fazla alınmasına bağlı aşırı doz ilaç alımı ortaya çıkabilir ki bu durum yaşamı tehdit eden ölümcül sorunlara neden olabilir.

ÖNERİLER

• Çocuğunuz hastalanmadan önce, rutin kontrollerde sağlık profesyonelleriyle/hekiminizle reçetesiz olarak alınıp kullanılabilen ilaçlar hakkında bilgi edinin.
• İlacı sıkıca kapatın ve çocuğunuzun erişemeyeceği bir yerde saklayın.
• Süresi dolmuş veya bozulmuş ilacı atın.
• Çocuğunuza ilacın şeker gibi yenmemesi gerektiğini ve çok fazla almanın tehlikeli olabileceğini öğretin.
• Çocuğunuzun çok fazla ilaç alması durumunda zehir danışma merkezi ile irtibata geçin ve acilen hastaneye başvurun.
• Diğer bazı güvenlik ipuçları:
• Çocuğunuza, doktor veya sağlık profesyonellerine danışmadan yetişkinler için üretilmiş ilaçları vermeyin
• 6 yaşından küçük çocuklara öksürük ve soğuk algınlığı ilaçları önerilmemektedir.
• Öksürük ve soğuk algınlığı ilaçları küçük çocuklarda ciddi sorunlara neden olabilir. Ayrıca, semptomlara yardımcı olmaları pek muhtemel değildir.
• 18 yaşından küçük çocuklara hekim önerisi/reçetesi olmadıkça aspirin verilmemelidir. Gençlerde Reye sendromu adı verilen hayatı tehdit eden bir duruma neden olabilir.

Yazan: Uzm. Dr. İbrahim KANDEMİR